Chcielibyśmy tu zaapelować do wszystkich osób będących świadkami przemocy o podejmowanie działań mających na celu wsparcie i pomoc dla osób krzywdzonych.
To, na czym przemoc "dobrze rośnie", to brak reakcji otoczenia. Im ciszej na temat przemocy, im mniej nieprzyjemnych konsekwencji ponosi sprawca, tym bardziej "kwitnie przemoc".
Po pierwsze – JEŻELI JESTEŚ SĄSIADEM osób krzywdzonych: słyszysz u sąsiadów awantury, krzyki dzieci, stłumione krzyki, nietypowe hałasy, obserwujesz, że sąsiadka ma siniaki (np. zaczęła chodzić w słonecznych okularach, a słońce akurat niespecjalnie świeci), możesz pomóc na kilka sposobów:
- porozmawiać z osobą pokrzywdzoną i powiedzieć jej, że domyślasz się, że w jej domu jest przemoc,
- zaoferować wezwanie policji czy inną pomoc,
- jeżeli masz więcej odwagi – możesz porozmawiać z osobą stosującą przemoc i powiedzieć jej, że nie akceptujesz jej zachowania,
- jeżeli chcesz pozostać bardziej neutralny – możesz po prostu wezwać policję lub poinformować inną służbę z zastrzeżeniem swoich danych,
- możesz też zadzwonić na Infolinię Ogólnopolskiego Pogotowia dla Ofiar Przemocy w Rodzinie "Niebieska Linia" i poprosić o przekazanie informacji służbom.
Pamiętaj jednak, że osoba krzywdzona może "kryć" sprawcę, ponieważ wstydzi się, jest zastraszona, słyszy na co dzień, że jest do niczego i nikt jej nie pomoże. Nie zniechęcaj się tym, tylko działaj!
Nie daj się też zwieść pozorom: osoby żyjące w związkach, w których dochodzi do przemocy, sprawiają wrażenie osób, które godzą się na takie życie, bo im wygodnie (np. finansowo – gdy sprawca dobrze zarabia). Osoby doznające przemocy często na nieradzące sobie z dziećmi, domem, dbaniem o siebie, a osoby stosujące przemoc to często elegancko ubrani panowie/panie, kłaniający się sąsiadom. Nieraz, jako sąsiedzi, współczujemy im, że mają takiego zaniedbanego współmałżonka, i myślimy, ulegając stereotypom: "nic dziwnego, że taki los ją/jego spotyka". Zachęcamy do przyjrzenia się takim sytuacjom i pomocy w przerywaniu ich. Weźmiemy wtedy udział w bardzo ważnym etapie radzenia sobie z przemocą – w interwencji. Interwencja może być początkiem wychodzenia z trudnej sytuacji, ale przede wszystkim może pomóc zapewnić bezpieczeństwo osobom krzywdzonym.
Po drugie – jeżeli jesteś KOLEŻANKĄ (KOLEGĄ), PRZYJACIÓŁKĄ (PRZYJACIELEM), DOBRĄ ZNAJOMĄ (DOBRYM ZNAJOMYM) osoby krzywdzonej lub krzywdzącej:
- reaguj na każde zachowanie przemocowe: pokazując, że Ci się to nie podoba, że nie zgadzasz się na to (np. kiedy na przyjęciu mąż nazwie żonę "głupią babą", szarpnie ją, uderzy!),
- rozmawiaj zarówno z osobą krzywdzoną, jak i krzywdzącą – mów o tym, że takie zachowania niepokoją Cię i tak "nie może być", nazywając przemoc przemocą, mówiąc, że to niezgodne z prawem,
- wyrażaj swoje oburzenie na zachowania przemocowe,
- wysłuchaj osoby krzywdzonej, powiedz jej, że w razie wystąpienia przez nią na drogę prawną – zostaniesz świadkiem w sądzie,
- udziel jej pomocy finansowej lub innej, jakiej możesz i jesteś w stanie udzielić (przenocowanie, schronienie, pójście z nią do urzędu, pomoc w urządzeniu się – gdyby odeszła od krzywdziciela itp.),
- przyjdź do niej, gdy zadzwoni do ciebie, że chce wezwać policję, ale jest jej trudno; pomóż jej to zrobić zostań jej świadkiem na policji, w sądzie.
Dlaczego to jest takie ważne?
- Ponieważ działania zewnętrzne osób zaprzyjaźnionych mogą przyczynić się do szybszego wyjścia z sytuacji przemocy.
- Ponieważ sprawca, gdy zobaczy, że ofiara ma wsparcie, może poczuć się mniej pewnie. Reagowanie bliskich może być dla niego sygnałem, że jednak coś jest nie w porządku z jego zachowaniami.
Im więcej osób to robi – tym lepiej.
Po trzecie – jeżeli jesteś OSOBĄ Z NAJBLIŻSZEJ RODZINY (rodzicem dorosłego dziecka doznającego przemocy/stosującego przemoc, siostrą, bratem, szwagrem, bratową):
- wysłuchaj i uwierz w historię, którą opowiada osoba krzywdzona, nawet jeśli trudno ci w nią uwierzyć, bo np. opowiada to osoba, która nie jest z Tobą spokrewniona (np. synowa, bratowa),
- powstrzymaj się od mówienia: "a nie mówiłam: nie wychodź za tego drania" itp., albo: "nic dziwnego, przecież też nie jesteś w porządku" itp.,
- zapoznaj się z wiedzą na temat przemocy domowej i spróbuj przełamać swoje stereotypy np. "W mojej rodzinie przemoc? Niemożliwe!", "W mojej rodzinie nie ma przemocy!"
- wyrażaj swoją negatywną opinię na temat przemocy w obecności osoby stosującej przemoc,
- pomóż wezwać policję,
- umów się, że jeżeli osoba stosująca przemoc zacznie "szaleć", przyjedziesz i pomożesz uruchomić interwencję policji,
- pomagaj w każdy możliwy sposób, jaki przyjdzie ci do głowy.
